ฉ อปายมุขานิ

[247] ‘‘กตมานิ ฉ โภคานํ อปายมุขานิ น เสวติ? สุราเมรยมชฺชปฺปมาทฏฺฐานานุโยโค โข, คหปติปุตฺต, โภคานํ อปายมุขํ, วิกาลวิสิขาจริยานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ, สมชฺชาภิจรณํ โภคานํ อปายมุขํ, ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ, ปาปมิตฺตานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ, อาลสฺยานุโยโค [อาลสานุโยโค (สี. สฺยา. ปี.)] โภคานํ อปายมุขํฯ

สุราเมรยสฺส ฉ อาทีนวา

[248] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา สุราเมรยมชฺชปฺปมาทฏฺฐานานุโยเคฯ สนฺทิฏฺฐิกา ธนชานิ [ธนญฺชานิ (สี. ปี.)], กลหปฺปวฑฺฒนี, โรคานํ อายตนํ, อกิตฺติสญฺชนนี, โกปีนนิทํสนี , ปญฺญาย ทุพฺพลิกรณีตฺเวว ฉฏฺฐํ ปทํ ภวติฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา สุราเมรยมชฺชปฺปมาทฏฺฐานานุโยเคฯ

วิกาลจริยาย ฉ อาทีนวา

[249] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา วิกาลวิสิขาจริยานุโยเคฯ อตฺตาปิสฺส อคุตฺโต อรกฺขิโต โหติ, ปุตฺตทาโรปิสฺส อคุตฺโต อรกฺขิโต โหติ, สาปเตยฺยํปิสฺส อคุตฺตํ อรกฺขิตํ โหติ, สงฺกิโย จ โหติ ปาปเกสุ ฐาเนสุ [เตสุ เตสุ ฐาเนสุ (สฺยา.)], อภูตวจนญฺจ ตสฺมิํ รูหติ, พหูนญฺจ ทุกฺขธมฺมานํ ปุรกฺขโต โหติฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา วิกาลวิสิขาจริยานุโยเคฯ

สมชฺชาภิจรณสฺส ฉ อาทีนวา

[250] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา สมชฺชาภิจรเณฯ กฺว [กุวํ (ก. สี. ปี.)] นจฺจํ, กฺว คีตํ, กฺว วาทิตํ, กฺว อกฺขานํ, กฺว ปาณิสฺสรํ, กฺว กุมฺภถุนนฺติฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา สมชฺชาภิจรเณฯ

ชูตปฺปมาทสฺส ฉ อาทีนวา

[251] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยเคฯ ชยํ เวรํ ปสวติ, ชิโน วิตฺตมนุโสจติ, สนฺทิฏฺฐิกา ธนชานิ, สภาคตสฺส [สภาเย ตสฺส (ก.)] วจนํ น รูหติ, มิตฺตามจฺจานํ ปริภูโต โหติ, อาวาหวิวาหกานํ อปตฺถิโต โหติ – ‘อกฺขธุตฺโต อยํ ปุริสปุคฺคโล นาลํ ทารภรณายา’ติฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยเคฯ

ปาปมิตฺตตาย ฉ อาทีนวา

[252] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา ปาปมิตฺตานุโยเคฯ เย ธุตฺตา, เย โสณฺฑา, เย ปิปาสา, เย เนกติกา, เย วญฺจนิกา, เย สาหสิกาฯ ตฺยาสฺส มิตฺตา โหนฺติ เต สหายาฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา ปาปมิตฺตานุโยเคฯ

อาลสฺยสฺส ฉ อาทีนวา

[253] ‘‘ฉ โขเม, คหปติปุตฺต, อาทีนวา อาลสฺยานุโยเคฯ อติสีตนฺติ กมฺมํ น กโรติ, อติอุณฺหนฺติ กมฺมํ น กโรติ, อติสายนฺติ กมฺมํ น กโรติ, อติปาโตติ กมฺมํ น กโรติ, อติฉาโตสฺมีติ กมฺมํ น กโรติ, อติธาโตสฺมีติ กมฺมํ น กโรติฯ ตสฺส เอวํ กิจฺจาปเทสพหุลสฺส วิหรโต อนุปฺปนฺนา เจว โภคา นุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ โภคา ปริกฺขยํ คจฺฉนฺติฯ อิเม โข, คหปติปุตฺต, ฉ อาทีนวา อาลสฺยานุโยเค’’ติฯ อิทมโวจ ภควา, อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา –

‘‘โหติ ปานสขา นาม,

โหติ สมฺมิยสมฺมิโย;

โย จ อตฺเถสุ ชาเตสุ,

สหาโย โหติ โส สขาฯ